Bir ürünün yaşam döngüsünün dört aşaması vardır.

Üretim işindeyseniz, ne yaptığınızı neden yaptığınızı tam olarak bilmek ve hiçbir şeyi şansa bırakmamak önemlidir. Tüm üretim sürecine çok fazla kaynak yatırılıyor, bu yüzden bu konuda kayıtsız kalmak olmaz. Bu da, ne yaratmak istediğinizi doğru bir şekilde planlamanız ve ürününüzün tüm yaşam döngüsü boyunca doğru soruları sorduğunuzdan emin olmanız gerektiği anlamına gelir.

Sadece ürününüze odaklanmak yeterli olmayacak; müşterilerinizi ve onların ihtiyaçlarını, taleplerini, sorunlarını ve isteklerini yakından tanımanız gerekecek. Müşterilerinizi ne kadar iyi anlarsanız, tekrar tekrar satın alacakları bir ürün yaratmak o kadar kolay olur.

Pazarı anlamak, öngörülen taleplere dayalı olarak üretim esnekliği oluşturmanıza da yardımcı olur. Müşterilerinizin artık ihtiyaç duymadığı veya talep etmediği ürünlerle dolu bir depoyla karşı karşıya kalmaktan daha kötü bir şey yoktur. Özellikle de bu durum önlenebilirse.

Ürettiğiniz ürünlere bakmaya başladığınızda, bir örüntü ortaya çıkar. Bu örüntü genellikle kabaca bir çan eğrisi şeklindedir: Bir ürün yaratırsınız, hızlı bir büyüme olur ve ardından satış rakamları istikrar kazanır, yavaşlar veya düşer. Bu çan eğrisi, bir ürünün yaşam döngüsünün tüm öyküsünü anlatır.

Ürün üretiminde bu çan eğrisinin şeklini tahmin etmenize ve öngörmenize yardımcı olmak için birçok şirket Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi adı verilen bir yöntem benimser. Bu süreç hem pazarlama hem de satış için kullanılabilir.

Ürün Yaşam Döngüsü Yönetiminde, bir ürünün pazarlama yaklaşımı dört aşamaya ayrılır: tanıtım, büyüme, olgunluk ve düşüş. Ürün yaşam döngüsü satış hacmine dayalı olduğunda, tanıtım ve büyüme genellikle tek bir aşama haline gelir.

Soru Sormanız Gerekiyor

Ürün yaşam döngüsünde neler olup bittiğini tam olarak anlamak için soru sormaya devam etmelisiniz. Ancak, bir ürünün yaşam döngüsünün her aşaması aynı tür soruları gerektirmez. Yaşam döngüsünün ilk aşamasında, ürünün değeri ve ideal hedef kitle ile ilgili cevaplar arayacaksınız. Bir ürünün yaşam döngüsünde çok daha ilerilere gittiğinizde ise, ürün iyileştirme ve kalite kontrolü ile ilgili cevaplara ihtiyacınız olacak.

Dört aşama kabaca şu konulara odaklanmaktadır:

【1. Aşama】Giriş: Değişim ihtiyacını ve ürünümüzün pazara sağlayabileceği değeri belirlemek.

Öncelikle, ilgili herkesin Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi'nin ne olduğunu ve işletmeye nasıl yardımcı olabileceğini anlaması gerekecek. Bu nedenle ilk birkaç soru, belirli bir ürüne yönelik olmaktan ziyade, Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi sürecine özgüdür.

Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi'nin hedefleri, şirketin genel paydaş stratejisiyle nasıl uyumludur?

Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi hakkında neler bilmemiz gerekiyor?

Ürün yaşam döngüsünün bu aşamasını, ürününüzün müşterilerini ve ürününüzün hafifleteceği veya en aza indireceği sorunları veya hayal kırıklıklarını gerçekten anlamak için kullanın.

Ancak sadece müşterilerle sınırlı kalmayın: Mükemmel müşteri için mükemmel fiyata mükemmel ürünü yaratmak için kurmanız veya sürdürmeniz gereken ilişkileri belirleyin.

Ve son olarak, sınırlar. Neyi yaratmayacaksınız? Tasarımı nerede durduracaksınız? Bir proje sonucuna (veya bu durumda bir ürüne) net sınırlar koymak size çok para kazandırabilir.

Minimum uygulanabilir bir ürünle başlayıp ikinci aşamada müşterilerden geri bildirim isteyebilirsiniz. Bunu yapmaya karar verdiğinizde, geri dönüş sürelerinizin hızlı olduğundan ve iyileştirme adımlarının sık sık yapıldığından emin olmalısınız, böylece ürünün evrimi müşterilerinizin kalite algısını olumsuz etkilemez.

Müşteriler, farklı ihtiyaç ve gereksinimlerine göre belirlenip sınıflandırılıyor mu?

Tedarikçiler, girdiler, süreç, çıktılar ve müşteriler (SIPOC) hakkında eksiksiz bir açıklama mevcut mu?

Kapsamın sınırları nelerdir? Bu ürünün geliştirilmesini ne zaman durduracağız?

【2. Aşama】Büyüme: Mevcut performansı ölçün ve sonuçları analiz edin.

Ürün piyasaya sürüldüğüne ve satış rakamları gelmeye başladığına göre, sonuçları ölçmeye başlayabilirsiniz. İşin püf noktası, ölçülebilecek her şeyin mutlaka ölçülmemesi gerektiğidir. Ürünleriniz için en uygun ve en belirgin ölçümleri seçmeniz gerekiyor.

Ölçülen şey yönetilir, bu yüzden bu adımı göz ardı etmeyin. Soruyu titizlikle yanıtladığınızdan ve satışlarınızı artırmanıza ve işinizi büyütmenize yardımcı olacak doğru şeyleri ölçmek için gerekli yeteneklere ve kaynaklara sahip olduğunuzdan emin olun.

Ölçme ve analizle ilgili bazı örnek sorular:

Hangi ölçümler alınıyor?

Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi kullanılarak ürünün devreye alınmasının, danışmanlık veya profesyonel hizmetler de dahil olmak üzere toplam maliyeti nedir?

Müşterileriniz için önemli olan ve onlara doğrudan hizmet eden ürün ve süreç performansının temel ölçütleri veya göstergelerindeki mevcut seviyeleriniz ve eğilimleriniz nelerdir?

【3. Aşama】Olgunluk: Ürünün performansını korurken test edin ve yenilik yapın.

Artık olgunluk aşamasındayız. Piyasa ürününüzü tanıyor. Güvenebileceğiniz uzun yıllara veya sezonlara ait geçmiş verileriniz olduğu için satış rakamlarını tahmin edebilirsiniz. Şimdi en önemli şey, satış gidişatını olumlu yönde ilerletmeye devam etmektir.

Artık değişen pazarda ürünün geçerliliği hakkında sorular sormanız gerekiyor. Ürünü iyileştirmeniz mi yoksa pazarlama mesajını değiştirmeniz mi gerekiyor? Aynı ürün için yeni bir hedef kitle ortaya çıktı mı ve bu kitleye ulaşabilir misiniz?

Sorulabilecek örnek sorular şunlardır:

İyileştirme çalışmaları için hangi kaynaklara ihtiyaç duyulmaktadır?

Aslında nelerin iyileştirilmesi gerekiyor ve ne kadar?

Risk Yönetimi: Neler ters gidebilir?

Sonunda satışların yavaşlamaya başladığı bir zaman gelir. Ürün genişletme konusunda akla gelebilecek her türlü yöntemi denediniz: daha fazla reklam yapmak, müşteriler için fiyatı düşürmek, ek ürünler sunmak vb.

Bu ürünü satmaya devam etmek istiyorsanız, karlılığı ve ürünü ürettiğiniz ve sattığınız ortamı nasıl kontrol edeceğiniz konusunda kendinize gerçekten zor sorular sormanız gerekiyor.

Bir gün ürünü piyasadan çekmeye ve yeni ürünlere veya yeni pazarlara odaklanmaya karar vermeniz gerekecek.

Bu aşamada sorulabilecek örnek sorular şunlardır:

Maliyetleri düşürebilecek standart bir süreç var mı?

Neleri kontrol edebilirsiniz?

Yapabileceğimiz en çılgın şey nedir?

Kağıt üzerinde doğrusal bir süreç gibi görünse de, bu aşamalar farklı ürünler için farklı hızlarda gerçekleşecektir. Her ürününüz için farklı sorular soruyorsunuz. Bu, her ürünün yaşam döngüsünde nerede olduğunu ve tüm ürün portföyünüzü nasıl yöneteceğinizi belirlemenize yardımcı olur. Yeni bir ürün için müşteri tabanını belirlerken, farklı bir ürün satışların düşüşe geçtiği son aşamaya girer. Yeni ürünle aynı müşteri grubundaki bir ihtiyacı karşılayabiliyor musunuz?

İletişim kurun ve belgeleyin.

Ürün yaşam döngüsünün her aşamasında sorulması gereken soruları artık anladığınıza göre, sağlam dokümantasyonun gerekliliğini açıkça görebilirsiniz. Her karar, daha sonra çapraz referans olarak kullanılabilmesi için kaydedilmelidir. Her ürün ekibi bu kayıtları oluşturduğunda ancak birbirimizden öğrenebilir ve her yeni ürün tasarımıyla ürün yaşam döngümüzü geliştirebiliriz.